Οι Παπαγάλοι δεν Διαβάζουν Βιβλία
€7,97 €7,17
“…Θα ήθελα να περιγράψω αδρομερώς το πώς βλέπω, οραματίζομαι, σκέφτομαι τη λειτουργία των βιβλιοθηκών στα σχολεία μας. Ο όρος “σχολική” είναι περιοριστικός, αφού η βιβλιοθήκη αυτή θα είναι διάπλατα ανοιχτή στην τοπική κοινωνία. Θα είναι χώρος που θα πληροφορεί, θα ψυχαγωγεί, θα κοινωνικοποιεί, θα ενημερώνει όχι μόνο το μαθητή αλλά και τον κάτοικο της ευρύτερης περιοχής. Στο χώρο της θα υπάρχουν ασφαλώς οι νέες τεχνολογίες πληροφόρησης, ώστε ο ενδιαφερόμενος να μπορεί να έχει μαζί με τη δυνατότητα χρήσης του διαδικτύου και εύκολη πρόσβαση στα καταχωρισμένα βιβλία και επιπλέον σε όλη τη βιβλιοπαραγωγή. Η βιβλιοθήκη θα είναι όμως και ένας χώρος πολιτισμού, αφού θα προβάλλονται ταινίες, θα γίνονται διαλέξεις από συγγραφείς και παρουσιάσεις εργασιών από μαθητές ή ομάδες μαθητών, συζητήσεις και ούτω καθεξής. Σε συνεργασία με τα τοπικά βιβλιοπωλεία και με το δήμο ή την κοινότητα θα μπορούν να οργανώνονται από τα παιδιά και μεγαλύτερες εκδηλώσεις, ή ακόμα να παίρνουν πρωτοβουλίες και να ασχολούνται με θέματα που αφορούν την περιοχή τους. Προσωπικά είμαι πεπεισμένος ότι σε τέτοια σχολεία μεγαλώνουν αξιοπρεπείς πολίτες. Αλλά είναι καιρός πια να αποδείξεις και η πολιτεία ότι με τέτοιους πολίτες θέλει να συνδιαλέγεται…”
Πρόλογος
Εισαγωγή
Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία
Γραφή, ανάγνωση και πολιτική για το βιβλίο
Επιπόλαιη "προοδευτική" φιλεπειδειξία
"Πληθώρα τίτλων, η ισοπέδωση της λογοτεχνίας". Το πολλαπλό βιβλίο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
Από το "μοναδικό σύγγραμμα" στην παγκόσμια φοιτητική βιβλιοθήκη
Η σχολική βιβλιοθήκη στον 21ο αιώνα: μέσον και τρόπος για τη γνώση
Έκκληση για τις σχολικές βιβλιοθήκες
Αναζητώντας τις σχολικές βιβλιοθήκες
Σκέψεις για τις σχολικές βιβλιοθήκες
Προεκλογικοί λαϊκισμοί με θύμα την Παιδεία
Πολιτική βιβλίου
Κείμενα για το βιβλίο
Ποιες σχολικές βιβλιοθήκες ;
Λειτουργία και αποστολή των σχολικών βιβλιοθηκών. Η δικτατορία του ενός και μοναδικού σχολικού εγχειριδίου
Σχολική βιβλιοθήκη: όργανο ή εργαλείο υποδομής;
Καταγγελία για τον Υπουργό Δικαιοσύνης
Εθνικό λογοτεχνικό γκολ
Τηλεοπτική ιδιωτεία
Το βιβλίο και το e-book
Για το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
Φρανκφούρτη 2001: "Η Ελλάδα επιστρέφει"
Η Φρανκφούρτη δικαίωσε το ελληνικό βιβλίο
Βραβεία σε ανθρώπους του βιβλίου
Οι ακρίδες της λογοκρισίας
Η γειτνίαση στον πολιτισμό, την τέχνη και τη λογοτεχνία
"Κάθε ταξίδι και ένα βιβλίο στη βαλίτσα μας"
Απέσβετο λάλον ύδωρ, ξανά…
"Υπάρχει ευρωπαϊκό βιβλίο; Βιβλίο και βιβλιαγορά στην ευρωπαϊκή ένωση μετά τη διεύρυνση"
Επιστολές
Χαιρετισμός
Το βιβλίο ως εργαλείο σκέψης
Δύο βιβλία που αναφέρονται στο βιβλίο ως εργαλείο σκέψης, προϊόν πολιτισμού και τρόπο ψυχαγωγίας είναι ο τόμος με κείμενα πολιτικής βιβλίου «Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία» (επιμέλεια: Γιώργος Δαρδανός), αλλά και η συλλογή μελετημάτων του Κυριάκου Ντελόπουλου με τίτλο «Για τις σχολικές βιβλιοθήκες», τα οποία κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα από τις εκδόσεις «Gutenberg».
Με σαφή κατεύθυνση και στόχους, τα δύο βιβλία θέτουν επί τάπητος το ζήτημα της συγκεκριμένης-συστηματικής πολιτικής βιβλίου στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Τόσο κατά τους ειδικούς αρθρογράφους, τα κείμενα των οποίων συγκεντρώνονται στον πρώτο τόμο, όσο και κατά τον Κ. Ντελόπουλο, οι απαιτούμενες λύσεις στα εκδοτικά, συγγραφικά, αναγνωστικά ζητήματα, που χρονίζουν και παγιώνονται, άπτονται των ευεργετικών συνεπειών από τη λειτουργία, την ενίσχυση, τη διεύρυνση των βιβλιοθηκών ανά την επικράτεια.
Πηγή κοινωνικής ευδοκίμησης και «σκυτάλη» πνευματικής ανάπτυξης, η βιβλιοθήκη οφείλει να είναι δεδομένος ιστός σε επίπεδο σχολικής, τοπικής, περιφερειακής και εθνικής εμβέλειας. Αντιθέτως, στη συντριπτική πλειονότητά τους οι λειτουργούσες ελληνικές βιβλιοθήκες μοιάζουν με μουσείο ή μαυσωλείο. Ειδικά, όσον αφορά το δίκτυο των σχολικών βιβλιοθηκών, οι αποφοιτήσαντες από Γυμνάσια και Λύκεια δεν έχουν μπει ποτέ σε κάποια βιβλιοθήκη (διότι υπολειτουργεί είτε είναι ανύπαρκτη) και αγνοούν παντελώς τον πληροφοριακό, μορφωτικό και πολιτιστικό χαρακτήρα της.
Με αυτή την αφορμή, στο προλογικό του σημείωμα ο Γ. Δαρδανός τοποθετεί το φαινόμενο στις αιχμηρές διαστάσεις του: συγγραφείς, εκδοτικές επιχειρήσεις, βιβλιοπωλεία, εκπαιδευτικό σύστημα, ρόλος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, εισαγωγή τεχνογνωσίας και συνεργασίες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Με τη σημερινή κατάσταση», σημειώνει πυρετικά, «χωρίς βιβλιοθήκες στα σχολεία μας, ο κάθε εκδότης που αποφασίζει να δώσει στην αγορά ένα “καλό” βιβλίο τιμωρείται και ο κάθε βιβλιοπώλης που θα θελήσει να παραγγείλει βιβλίο εκτός λίστας των ευπωλήτων τιμωρείται επίσης. Και φυσικά τιμωρείται και ο πολίτης, αυτός που η Πολιτεία ποτέ δεν θέλησε να τον μάθει να επιλέγει, να τον κάνει αυτό που λέμε αναγνώστη…».
«Κέντρα δράσης οι βιβλιοθήκες»
Εξίσου σημαντική αποφαίνεται η πρόταση αναλυτικών τακτικών προσέγγισης της λειτουργίας σχολικών βιβλιοθηκών από τον Κ. Ντελόπουλο. Βάσει της εμπειρίας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, «η παραδοσιακή μορφή των βιβλιοθηκών μεταβλήθηκε. Εγιναν κέντρα δράσης», ενώ συνακόλουθα «…με τη διασύνδεση της βιβλιοθήκης και τη διεύρυνση του σχολικού προγράμματος, η ζωή του σχολείου πήρε άλλη μορφή και η βιβλιοθήκη άλλη ζωή με σοβαρές ευθύνες». Ως εκ τούτου, εξετάζεται η σχολική βιβλιοθήκη ως αγωγός παιδείας και αρωγός της σχολικής πράξης, η οργάνωση της επιλογής βιβλίων για μια σχολική βιβλιοθήκη, ο συνολικός προβληματισμός και οι επιλογές της πολιτείας μέχρι σήμερα.
Συμπερασματικά, οι δύο εκδόσεις συνεισφέρουν στον διάλογο, υπαινίσσονται κατευθύνσεις και λύσεις, επικεντρώνουν στις προθέσεις του εκδοτικού κόσμου για ένα ζήτημα που η Πολιτεία οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη ως προγραμματισμένη κι αταλάντευτη πολιτική. Φυσικά, δεν αρκεί τούτο. Θ’ απομείνει, ειδάλλως, η σαρδόνεια ανάγνωση του Βασιλικού Διατάγματος (επί Οθωνος, 1835) να μας θυμίζει ότι το ελληνικό κράτος αποφασίζει και διατάσσει «εις έκαστον των δημοσίων σχολείων θέλει συστηθή βιβλιοθήκη προς χρήσιν των διδασκόντων και των διδασκομένων. Αι βιβλιοθήκαι αύται θέλουν διευθύνεσθαι προσωρινώς από τους ανήκοντας γυμνασιάρχας και σχολάρχας…».
ΤΟ ΡΑΔΙΟ «Ε» ΜΑΖΙ ΣΑΣ ΠΑΛΙ ΑΥΡΙΟ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 06/07/2005
