Ο Martin Buber και το Πρόβλημα του Ανθρώπου

Το πρόβλημα του ανθρώπου αποκρυσταλλώνεται στον M. Buber ως πρόβλημα του άλλου, του “πλησίον”. Τι σημαίνει η ύπαρξη του άλλου για μένα; Είναι δυνατή η ουσιαστική πρόσβαση σ’ αυτήν; Ή μήπως είμαστε όλοι καταδικασμένοι να κινούμαστε “γύρω” της, χωρίς την ελπίδα μιας πραγματικής επικοινωνίας; Ο Buber δέχεται τη δυνατότητα μιας άμεσης επικοινωνίας, βλέποντας ως γνώρισμα της ανθρώπινης υπόστασης τον διάλογο. Η διαλογικότητα του ανθρώπου, ως συνάρτηση και ουσιαστική σχέση του εγώ και συ που πραγματώνεται στο χώρο του “μεταξύ”, αποτελεί μάλιστα για τον κορυφαίο εκπρόσωπο της διαλογικής φιλοσοφίας ένα οντικό μυστηριακό γεγονός με κοσμικές σχεδόν διαστάσεις: γίνομαι εγώ από τη συνάντηση με το συ (πού, αντανακλώντας το άπειρο και την υπερβατικότητα του αιώνιου συ, επεμβαίνει στη ζωή μου – κατά τρόπο απόλυτο, αποκαλυπτικό, λυτρωτικό), μια συνάντηση που λαμβάνει χώρα στην ταυτόσημη με την πραγματικότητα σφαίρα του “μεταξύ”. Τι διάρκεια, όμως, και τι συνοχή μπορεί να έχει αφεαυτής ή ίδια η πραγματικότητα του “μεταξύ”, εφόσον όχι μόνο εκδηλώνεται κατά τρόπο αναπάντεχο και σποραδικό (ως συμβάν της συνάντησης), παρά χτίζεται επίσης πάνω στη βάση ενός πασίδηλου εξοβελισμού του “κοινού” μας κόσμου, προσπερνώντας την πραγματικότητα καθημερινών φαινομένων, όπως είναι η υπαρξιακή εχθρότητα μεταξύ των ανθρώπων, ή η διαμάχη για επικράτηση και κοινωνική ισχύ; Ιδού το κεντρικό ερώτημα που διαπραγματεύεται αυτή η μελέτη.