Σκοπός του παρόντος οδηγού είναι να μας βοηθήσει – με απλό, μεθοδικό και επαγωγικό τρόπο- να συνειδητοποιήσουμε και να διορθώσουμε μερικά βασικά λάθη, στα οποία υποπίπτουμε συχνά κατά την προφορική και γραπτή χρήση της γλώσσας μας.
Ειδικότερα:
1. επισημαίνει τα συνηθέστερα σφάλματα που κάνουμε, όταν μιλάμε ή όταν γράφουμε·
2. υποδεικνύει τη σωστότερη ορθογραφική εκδοχή λέξεων με προβληματική ορθογραφία·
3. παρουσιάζει τις ευχρηστότερες ομόηχες, ομόρριζες, παρώνυμες και συγγενικές εννοιολογικά λέξεις, προσδιορίζοντας συνάμα και το ετυμολογικό και σημασιολογικό στίγμα τους·
4. προϊδεάζει για τυχόν λάθη που μπορεί να επισυμβούν στη χρήση ρημάτων, ουσιαστικών, επιθέτων, αντωνυμιών, επιρρημάτων και αριθμητικών·
5. προσφέρει με συνοπτικό αλλά και εποπτικό τρόπο τους βασικότερους κανόνες: της ορθογραφίας, του τελικού ν, των σημείων στίξης και του μονοτονικού συστήματος·
6. καταγράφει και ερμηνεύει με πρόσφορα παραδείγματα τα συνηθέστερα ρήματα που συντάσσονται με γενική και εμπρόθετη φράση, καθώς και τα κυριότερα σύνθετα ρήματα που προέρχονται ως επί το πλείστον από βασικά ανώμαλα ρήματα της αρχαίας ελληνικής·
7. παραθέτει “συλλάβους” αρχαϊστικών και λατινικών φράσεων, τις οποίες χρησιμοποιούμε συχνά στη νεοελληνική, με σχετικά παραδείγματα·
8. παρεμβάλει ενδιαφέροντα σκαριφήματα που αφορούν στην προέλευση και την ιστορία της ελληνικής, και παραθέτει βιβλιογραφία και ευρετήρια στο τέλος του τόμου.
Ένα πολύτιμο “βιβλίο-εργαλείο” για όλους όσοι ενδιαφέρονται για την ορθή και δόκιμη χρήση της γλώσσας μας.
Προλεγόμενα
Μερικά από τα συνηθέστερα λάθη στον καθημερινό μας λόγο
Οι ευχρηστότερες λέξεις με προβληματική ορθογραφία
Οι κυριότερες ομόηχες λέξεις
Οι βασικότεροι ορθογραφικοί κανόνες
Συχνά λάθη στη χρήση των ρημάτων
Επισημάνσεις στην κλίση των ουσιαστικών
Λάθη στην κλίση και στον τόνο των επιθέτων
Λάθη στη χρήση των αντωνυμιών
Επιρρήματα σε -ί και -εί. Ομόρριζα επιρρήματα με διαφορετική σημασία
Μερικές εύχρηστες λέξεις των οποίων η σημασία συγχέεται ενίοτε με άλλες παραπλήσιες εννοιολογικά λέξεις
Πιθανές δυσκολίες στη χρήση των παρωνύμων
Τα συνηθέστερα ρήματα που συντάσσονται με γενική
Εύχρηστα ρήματα συντασσόμενα με εμπρόθετη φράση
Συντάξεις και σημασίες μερικών βασικών σύνθετων ρημάτων
Βασικοί κανόνες για το τελικό ν
Βασικοί κανόνες για τα σημεία στίξης
Αρχαϊκές φράσεις εύχρηστες στη Νεοελληνική
Λατινικές φράσεις εύχρηστες στη Νεοελληνική
Επιλογή βιβλιογραφίας
Ευρετήριο λέξεων και φράσεων
Ευρετήριο αρχαϊστικών φράσεων
Ευρετήριο λατινικών φράσεων
Πίνακες: Διαφορά στην ορθογραφία των: αλείφω, αλοιφή · αμείβω, αμοιβή κ.λπ / Σύνθετα του άγω / Σύνθετα του βάλλω / Σύνθετα του έχω / Προσοχή στη χρήση των -αίρω, -αγγέλω, κ.λπ / Κανόνες μονοτονικού συστήματος / Λόγιες μετοχές παθητικού παρακειμένου / Μετοχές σε γενική απόλυτη / Λόγιες γενικές εύχρηστες στη νεοελληνική / Η δοτική στη νεοελληνική γλώσσα / Προσοχή στη χρήση των: ως, που, ο οποίος και… όπου / Προσοχή στη χρήση των: καθ’ ου, καθ’ ης, κ.λπ / Προσοχή στη χρήση των επιρρημάτων: ενδεχομένως, επομένως, κ.λπ / Προσοχή στη χρήση των επιρρημάτων: ασμένως, εκθύμως, ιδιαζόντως, κ.λπ / Λόγια επιρρήματα που λήγουν σε -θεν / Αριθμητικά: απόλυτα, τακτικά / Προσοχή στη σημασία των: απαρχής, εξαρχής, κ.λπ / Λόγιες προθέσεις που επιβιώνουν στη νεοελληνική / Προσοχή στη σημασιολογική διαφορά των λέξεων: άφαντος – άφατος, αψίθυμος – αψίκορος, κ.λπ / Ας μη λησμονούμε να χρησιμοποιούμε το: αντιποιείται κρατική αρχή, αντί του: αντιποιείται κρατικής αρχής, κ.λπ / Προσοχή στην έκφραση: ως μη ώφειλε ή ώφελε / Προσοχή στα σύνθετα με α΄ συνθετικό τα δυ-, δι(σ)- κ.λπ / Αντιδάνεια. Μερικά παραδείγματα / Τα ευχρηστότερα ανώμαλα ρήματα / Χρήση λατινικών και άλλων ξενόγλωσσων λέξεων
Σκαριφήματα: Το ινδοευρωπαϊκό γλωσσικό δέντρο / Φοινικικό και αρχαία Ελληνικά αλφάβητα / Ινδοευρωπαϊκή γλωσσική ομοεθνία / Η ελληνική γλώσσα: Διάλεκτοι και περίοδοι / Είδη, κατεύθυνση και τρόποι της αρχαίας ελληνικής γραφής / Η ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία / Πού μιλήθηκε η ελληνική γλώσσα